Ajoyib mahsulot yasadingiz. Foydalanuvchi qadriyat oladi. Endi esa eng muhim bosqich — bu qadriyatni kimga, qayerda, qanday qilib yetkazasiz?
Bu savolga javob — Customer Acquisition Channels (CACs), ya’ni foydalanuvchini jalb qilish kanallari orqali topiladi.
“Product is half the game. Distribution is the other half.” – Naval Ravikant
Yaxshi mahsulot o‘z foydalanuvchisini topa olmasa, yo‘q bo‘ladi. Shu sababli, to‘g‘ri kanallarni topish — o‘sish, monetizatsiya va raqobatda g‘alaba uchun hal qiluvchi omildir.
Asosiy Customer Acquisition kanallari (Top 10)
1. Paid Ads (Pullik reklama)
📌 Google Ads, Facebook/Instagram, TikTok Ads, YouTube Pre-roll
✅ Tez sinov va tez natija
❗ Qimmat, LTV > CAC bo‘lishi kerak
2. Content Marketing (Blog, SEO, YouTube)
📌 Case studies, educational videos, problem-solving blog posts
✅ Uzoq muddatli organik oqim
❗ Tez ROI bermaydi, sabr talab qiladi
3. Referral / Invite Systems
📌 Dropbox, PayPal, Uber: “Do‘st olib kel – mukofot ol”
✅ Viral o‘sishga sabab bo‘ladi
❗ Sovrin noto‘g‘ri tuzilsa – suiiste’mol bo‘ladi
4. Influencer / KOL marketing
📌 TikTok / Instagram’da mikro-influencerlar orqali nishon segmentga chiqish
✅ Ishonchli va segmentga mos
❗ ROI ni aniq o‘lchash qiyin
5. Community Building
📌 Slack guruhlari, Telegram kanallari, Facebook groups, Discord
✅ Brendga chuqur sodiqlik
❗ Sezilarli resurs va vaqt talab qiladi
6. Partnerships / Integrations
📌 Boshqa mahsulotlar bilan API integratsiya (Notion x Figma)
✅ Segment bo‘yicha tez kengayish
❗ Hamkor topish va yondashuv murakkab
7. Cold Outreach (Email/DM/Calling)
📌 Sales Navigator, Hunter.io orqali email/LinkedIn yo‘llari
✅ B2B uchun juda samarali
❗ Personalizatsiya qilinmasa – spam bo‘lib ko‘rinadi
8. PR / Media Exposure
📌 TechCrunch, local news, niche newsletters
✅ Brendni mustahkamlaydi
❗ Vaqt va tarmoqqa bog‘liq
9. App Store Optimization / Product Hunt
📌 Mobil ilovalar, SaaS mahsulotlar uchun organik oqim
✅ Tez virallik
❗ Bir martalik impuls, retention talab qiladi
10. Events / Webinars / Offline channels
📌 Konferensiyalar, meetuplar, hackathonlar
✅ Real-time konversiya
❗ Skalasi kichik, ammo sifatli
Channel tanlash bo‘yicha Framework: Bullseye Model (Gabriel Weinberg)
- Barcha kanallarni yozing (20+)
- Tez test qilinadiganlarni tanlang (6–7 ta)
- Top 1–2 ishlovchi kanalga resursni jamlang
🎯 “Bullseye” — asosiy o‘sish uchun eng samarali bitta asosiy kanaldir.
Misollar: Katta kompaniyalar qanday foydalangan?
| Kompaniya | Boshlang‘ich asosiy kanali |
|---|---|
| Airbnb | Craigslist integratsiyasi + referral |
| Dropbox | Referral system (“Free space”) |
| Zoom | Word-of-mouth + frictionless onboarding |
| Duolingo | Organic App Store + daily streak notification |
| Stripe | Developer community outreach |
O‘lchash uchun metrikalar (Acquisition KPI’lari)
| Metrika | Tavsif |
|---|---|
| CAC | Yangi mijozni jalb qilish narxi |
| CPL / CPA | Har bir lead yoki action uchun to‘lov |
| Conversion Rate | Trafikdan foydalanuvchigacha ulush |
| Payback Period | Mijoz o‘z qiymatini qancha vaqtda qoplaydi? |
| Attribution | Qaysi kanal orqali mijoz kelganini aniqlash |
Xulosa
Foydalanuvchini topish — bu marketing emas, strategik muammo. Har bir startup o‘zining “Product-Channel Fit” ni topishi kerak. Kanalni emas, mos kanalni tanlagan startup — tezroq o‘sadi, kamroq sarflaydi, ko‘proq daromad qiladi.
“Don’t be everywhere. Be where it works.”
