Waterfall analizi

Waterfall analizi — bu kompaniyaning chiqish hodisasidan (masalan, sotilish yoki birlashish) olingan mablag‘larni asoschilar, xodimlar va investorlar kabi manfaatdor tomonlar o‘rtasida ularning aksiyalari va likvidatsiya afzalliklari asosida qanday taqsimlanishini aniqlash usuli.

Waterfall analizining asosiy xususiyatlari

1. Taqsimlanish tartibi
   • Waterfall analizi mablag‘larning taqsimlanishini qat’iy tartibda amalga oshiradi. Bu tartib odatda kompaniyaning shartnomalarida va aksiyadorlar kelishuvlarida aniqlanadi.
2. Likvidatsiya afzalliklari
   • Likvidatsiya afzalliklari investorlar uchun muhimdir, chunki ular kompaniya sotilganda yoki likvidatsiya qilinganda birinchi navbatda to‘lov olish huquqini beradi. Bu afzalliklar ko‘pincha konvertatsiya qilinadigan obligatsiyalar va imtiyozli aksiyalarga taalluqlidir.
3. Asoschilar va xodimlar ulushi
   • Asoschilar va xodimlar odatda oddiy aksiyalar egalari bo‘lib, ular mablag‘larni olishda likvidatsiya afzalliklari bo‘lmagan holda ishtirok etadilar. Waterfall analizi orqali ularning ulushi likvidatsiya afzalliklariga ega bo‘lgan investorlarning to‘lovlaridan keyin taqsimlanadi.

Waterfall analizi qadamlar

1. Likvidatsiya afzalliklari bilan investorlarni to‘lash
   • Birinchi qadamda investorlar o‘zlarining likvidatsiya afzalliklariga muvofiq mablag‘larni olishadi. Bu ularga dastlabki investitsiyalarni qaytarish va kelishilgan daromadlarni olish imkonini beradi.
2. Qolgan mablag‘larni taqsimlash
   • Likvidatsiya afzalliklari bilan to‘langanidan so‘ng, qolgan mablag‘lar oddiy aksiyalar egalari o‘rtasida taqsimlanadi. Bu aksiyalar odatda asoschilar va xodimlarga tegishli.
3. Qo‘shimcha shartlar
   • Ba’zi hollarda, aksiyadorlar o‘rtasida kelishilgan qo‘shimcha shartlar mavjud bo‘lishi mumkin, masalan, qo‘shimcha dividendlardan foydalanish yoki boshqa moliyaviy imtiyozlar.

Waterfall analizining ahamiyati

1. Shaffoflik
   • Waterfall analizi kompaniyaning mablag‘larni qanday taqsimlashini shaffof qiladi. Bu manfaatdor tomonlar o‘rtasida adolat va ishonchni ta’minlaydi.
2. Moliyaviy rejalashtirish
   • Bu tahlil kompaniya uchun kelajakdagi chiqish hodisalarini rejalashtirishda yordam beradi. Bu orqali kompaniya moliyaviy strategiyasini aniqlash va amalga oshirish mumkin.
3. Investorlarni himoya qilish
   • Waterfall analizi investorlarni himoya qiladi va ularning investitsiyalarining qaytarilishini ta’minlaydi. Bu esa investorlar uchun kompaniyaga sarmoya kiritishdagi xavflarni kamaytiradi.

Misol

Kompaniya 100 million dollarga sotildi va quyidagi investorlar va aksiyadorlar bor:

• Investor A: 5 million dollarlik likvidatsiya afzalliklariga ega.
• Investor B: 10 million dollarlik likvidatsiya afzalliklariga ega.
• Asoschilar va Xodimlar: Oddiy aksiyalar egalari, likvidatsiya afzalliklari yo‘q.

Taqsimlanish tartibi:

1. Investor A: 5 million dollar (likvidatsiya afzalligi).
2. Investor B: 10 million dollar (likvidatsiya afzalligi).
3. Qolgan Mablag‘: 85 million dollar oddiy aksiyalar egalari o‘rtasida taqsimlanadi.

Yakun

Waterfall analizi kompaniyaning chiqish hodisasidan olingan mablag‘larni taqsimlashda muhim rol o‘ynaydi. Bu jarayon shaffoflikni ta’minlaydi, moliyaviy rejalashtirishga yordam beradi va investorlarni himoya qiladi.

Waterfall analizi orqali kompaniyangizning mablag‘larini shaffof va adolatli taqsimlang. Har bir qadamda aniqlik va ishonch bilan harakat qiling va kompaniyangizni muvaffaqiyatli rivojlanish yo‘lida boshqarishga intiling!